Zatrzymanie ładunku – jako środek zabezpieczający przy odzyskaniu zapłaty za fracht
Podczas swojej pracy wielu przewoźników międzynarodowych wcześniej czy później boryka się z problemem niedotrzymania terminu zapłaty za fracht. W związku z tym przewoźnicy bardzo często ulegają pokusie przejścia do aktywnych działań mających na celu rozwiązanie tego problemu i zatrzymania ładunku do czasu całkowitego uregulowania zapłaty za wykonane wcześniej przewozy.
W niniejszej publikacji rozpatrzymy kwestię zatrzymania ładunku przez przewoźnika międzynarodowego, z punktu widzenia prawa a także odpowiemy na pytanie, kiedy zatrzymanie ładunku jest zgodne z przepisami prawnymi i wskażemy na ryzyko w przypadku nielegalnego zatrzymania ładunku.
Zatrzymanie rzeczy, w swej istocie stanowi środek zabezpieczenia z wywiązania się ze zobowiązania. W ramach umowy międzynarodowego przewozu ładunku przewoźnicy stosują ten środek w celu odzyskania zapłaty za fracht. W większości przypadków jednak przewoźnicy nadużywają prawa i popełniają naruszenie praw i uzasadnionych interesów właściciela ładunku, co może doprowadzić do negatywnych skutków dla firmy transportowej.
W jakim przypadku zatrzymanie ładunku jest zgodne z prawem?
Ustawodawstwo międzynarodowe, a w szczególności Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) z 19.05.1956 r. nie zawiera norm regulujących zatrzymanie ładunku. A więc zarówno przewoźnicy jak i inne osoby, których to dotyczy powinny kierować się prawem krajowym podczas rozpatrywania możliwości zastosowania środka w postaci zatrzymania.
Według zasad ogólnych powinno być stosowane prawo kraju, na którego terytorium jest zatrzymany ładunek , lub prawo tego kraju, które zostało uzgodnione w umowie przewozu.
W charakterze przykładu posłużymy się ustawodawstwem krajowym Federacji Rosyjskiej.
Według przepisów prawnych Federacji Rosyjskiej zatrzymanie ładunku jest zgodne z prawem w przypadku jeśli:
- dłużnikiem w zapłacie za fracht jest właściciel ładunku;
- ładunek jest zatrzymany w tym przewozie, za który zamawiający jest dłużny wobec przewoźnika.
Z powyższych przepisów wynika, że zatrzymanie ładunku przez przewoźnika międzynarodowego jest możliwe absolutnie nie w każdym przypadku.
Należy zaznaczyć, że pierwszy wymóg (dłużnik = właściciel) z reguły jest zapisany w większości krajowych przepisów prawnych, w odróżnieniu od drugiego wymogu. Na przykład przepisy prawne w Estonii pozwalają zatrzymać ładunek w przypadku istnienia długu za poprzednie przewozy.
Przewoźnik międzynarodowy nie powinien zapominać również o tym, że prawo do zatrzymania ładunku nie powoduje zniesienia koniczności przestrzegania formalności celnych, takich jak np. termin dostawy, termin przechowania towaru na składzie czasowym itp.
Ważne jest by wiedzieć, że nawet jeśli w umowie przewozu zostało wpisane prawo przewoźnika do zatrzymania ładunku, to będzie to niezgodne z prawem jeśli jest to sprzeczne z normami stosowanego prawa krajowego!
W zakończeniu chcę zwrócić uwagę na skutki jakie może spowodować dla przewoźnika nielegalne zatrzymanie ładunku:
- powództwo właściciela ładunku z żądaniem zwrotu nielegalnie przejętego w posiadanie majątku, wraz z następującym po tym ściągnięciem szkód i kosztów;
- kara umowna za przekroczenie terminu dostawy ładunku lub za jego niedostarczenie;
- właściciel ładunku może zgłosić do organów ścigania kradzież majątku.
Aby uniknąć każdego z ww. wariantów wystąpienia odpowiedzialności za nielegalne zatrzymanie majątku, przewoźnik powinien dokonać analizy możliwości zastosowania środka w postaci zatrzymania, zgodnie z normami prawa krajowego tego kraju, gdzie następuje zatrzymanie.
Oprócz tego firma transportowa powinna zabezpieczyć się w postaci posiadania dokumentów, które potwierdzałyby, że zatrzymany majątek znalazł się w jej posiadaniu z woli zamawiającego (list przewozowy CMR, zamówienie przewozu itp.), a zamawiający jest świadom tego, że przewoźnik zatrzymał majątek dokładnie w celu zabezpieczenia wywiązania się z jego zobowiązań (pisma, e-maile itp.).
Z powyższego wynika, że podejmując decyzję o zatrzymaniu ładunku przewoźnik międzynarodowy zawsze powinien sprawdzić czy jego postępowanie jest zgodne z prawem i dokonać oceny możliwego ryzyka wystąpienia niekorzystnych następstw!
Więcej informacji o bezpiecznym wykonywaniu przewozów międzynarodowych możecie Państwo uzyskać w naszej grupie OBRONA PRZEWOŹNIKÓW MIĘDZYNARODOWYCH na Facebooku i Vkontakte oraz na naszej stronie w odnawianych co tydzień działach Pytania-Odpowiedzi i innych naszych publikacjach.
Powodzenia na drogach!
Maria Markiełowa
prawnik
kancelaria prawna URVEST
Data publikacji 13.06.2018
Как обезопасить свой бизнес при работе с Китаем?
Как правильно составить контракт? Как обжаловать постановление о штрафе в Евросоюзе?
Как правильно заполнить Дозвол на перевозку?
Как получить свои деньги за неоплаченный фрахт?
Как оперативно консультироваться в ЮРВЕСТ 24/7?
Как возвратить задержанный таможней товар по административному делу?
Ространснадзор. Как избежать штрафа в размере 200 000 рублей?
Как получить сертификат о форс-мажорных обстоятельствах в Китае / Евросоюзе?
Как проверить запреты и ограничения при транзите и импорте товаров?
Как на 30% снизить расходы своей компании на ВЭД?
Санкционный аудит. Как вывести продукт на рынок США?
Как зарегистрировать товарный знак в ТРОИС?
Как обжаловать решение таможни о классификации товара?
Как получить предварительное классрешение?
Как правильно составить внешнеторговый контракт?
Как избежать крупный штраф за нарушение валютного контроля?
