Zwrot zatrzymanego towaru po zakonczeniu sprawy o popełnienie wykroczenia administracyjnego. Ryzyko i zalecenia

Podczas praktyki prowadzenia spraw związanych z popełnieniem wykroczenia administracyjnego często spotykamy się sytuacją, gdy po zakończeniu sprawy o popełnienie wykroczenia administracyjnego przez podmiot uczestniczący w prowadzeniu handlu zagranicznego, staje on przed dylematem: co zrobić z towarem, który był wcześniej zatrzymany w charakterze zabezpieczenia w sprawie administracyjnej.

Niniejsza publikacja jest poświęcona problemom, które powstają w związku ze zwrotem towaru, jeśli nie ma zainteresowania w tym zwrocie.

Określmy wpierw zakres problemu.

Jak wiadomo w rozdziale 16 kodeksu wykroczeń administracyjnych FR, który dotyczy naruszeń przepisów celnych, cały szereg artykułów przewiduje karę skonfiskowania przedmiotów wykroczenia administracyjnego, w charakterze kary głównej lub dodatkowej.

Biorąc powyższe pod uwagę, w przypadku wszczęcia sprawy o popełnienie wykroczenia administracyjnego organy celne najczęściej podejmują decyzję o zatrzymaniu lub areszcie towaru w charakterze środka zapobiegawczego. Dotyczy to m.in. przypadków opisanych w art. 16.1 ustęp 1 KoAP FR mówiącym o przedłożeniu niewiarygodnych danych o towarze przy przyjeździe/wyjeździe, a podmiotem której najczęściej jest przewoźnik.

W niniejszej publikacji rozpatrzymy następstwa sytuacji, gdy po zakończeniu rozpatrzenia sprawy przez organ celny lub sąd nie została podjęta decyzja o karze w postaci skonfiskowania. Nie ma tutaj znaczenia podstawa takiej decyzji: czy chodzi o brak znamion popełnienia wykroczenia czy po prostu zastosowanie innego rodzaju kary.

Główną następstwem jest to, że towar – zgodnie z właściwą decyzją w sprawie o popełnienie wykroczenia administracyjnego – powinien zostać zwrócony tej osobie (podmiotowi), od której został zabrany w celu dokonania odprawy celnej.

Sytuacja ta inicjuje dwa problemy, których powagę podmiot uczestniczący w prowadzeniu handlu zagranicznego nie jest w stanie wcześniej zawsze w pełni ocenić, a mianowicie:

Koszty finansowe i organizacyjne związane z wywozem i odprawą celną towaru.
Konsekwencje braku decyzji o wywozie i dokonaniu odprawy celnej towaru w postaci odpowiedzialności administracyjnej i poniesienia możliwych kosztów.

Jeśli chodzi o pierwszą kwestię, to nie będziemy się na niej zbyt szczegółowo koncentrować ponieważ wcześniej już rozpatrywaliśmy ten problem dość szeroko w jednej z naszych wcześniejszych publikacji.

Zaznaczmy jedynie, że wysokość poniesionych kosztów i związany z tym wysiłek dość często przewyższa wartość samego towaru lub w dość istotny sposób zaniża jego wartość dla podmiotu uczestniczącego w prowadzeniu handlu zagranicznego.

Natomiast druga kwestia wymaga bardziej szczegółowego rozpatrzenia, ponieważ nowe ustawodawstwo celne (kodeks celny Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, który wszedł w życie 01.01.2018 r.) w odrębny sposób określa proces dokonania odprawy celnej towaru, który był wcześniej zatrzymany w charakterze przedmiotu popełnienia wykroczenia administracyjnego.

Z kolei zmiany te wpłynęły na to, jaką odpowiedzialność może ponieść podmiot uczestniczący w prowadzeniu handlu zagranicznego w związku z brakiem podjęcia działań, jeśli:

nie ma możliwości dokonania odprawy celnej zwróconego towaru;
nie wie w jaki sposób to zrobić;
nie chce dokonywać odprawy celnej towaru w związku z brakiem celowości tego i zgadza się na zrzeczenie się jego na rzecz państwa.

Przed 2018 rokiem osoba (podmiot), której zwrócono towar była zobowiązana do zgłoszenia tego towaru albo do umieszczenia go do przechowania czasowego w przeciągu 30 dni od dnia wejścia w życie stosownej decyzji. W przypadku niespełnienia ww. wymagania, podmiot uczestniczący w prowadzeniu handlu zagranicznego mógł być ukarany za niedotrzymanie terminu złożenia deklaracji celnej (zgłoszenia celnego) z art. 16.12 ustęp 4 KoAP FR (grzywna w wysokości od 10.000 do 50.000 rubli), a w przypadku umieszczenia towaru na przechowanie czasowe – z art. 16.16 KoAP FR za przekroczenie terminu przechowania czasowego (grzywna w wysokości od 50.000 do 100.000 rubli).

Zgodnie z obecnie działającymi nowymi przepisami, można dokonać podziału na kilka etapów zmiany statusu „niechcianego” towaru po wejściu w życie decyzji w sprawie o popełnienie wykroczenia administracyjnego:

I. Możliwość umieszczenia towaru na przechowanie czasowe.

Etap ten rozpoczyna się od dnia wejście w życie decyzji i rozciąga się w przeciągu 10 dni kalendarzowych (art. 98 ust. 4 kc EAUG).

Po upływie tego terminu nie dochodzi do utraty możliwości dokonania odprawy celnej towaru (umieszczenia go na przechowanie czasowe lub zgłoszenie) ale dochodzi do powstania podstaw do zatrzymania towaru zgodnie z kc EAUG.

II. Zatrzymanie towaru przez organ celny.

Towar, który nie został umieszczony do przechowania czasowego w ww. terminie zostaje zatrzymany przez organ celny zgodnie z rozdziałem 15 kc EAUG (art. 98 ust. 5, art. 379, art. 380 kc EAUG), a następnie zostaje sporządzony protokół i przekazuje się go podmiotowi uczestniczącemu w prowadzeniu handlu zagranicznego.

Przechowanie zatrzymanego towaru następuje w przeciągu 30 dni kalendarzowych, a towarów szybko psujących się – w przeciągu 24 godzin.

III. Realizacja (sprzedaż), wykorzystanie lub utylizacja „niechcianego” towaru.

Koszty organu celnego związane z przewozem (transportem), przeładunkiem, załadunkiem, rozładunkiem), przechowaniem oraz inne koszty związane z przygotowaniem do sprzedaży i samą sprzedażą zatrzymanego towaru są pokrywane z kwot uzyskanych ze jego sprzedaży.

W przypadku jeśli sprzedaż towaru jest niemożliwa lub bezcelowa, to może zostać podjęta inna decyzja m.in. decyzja o jego utylizacji.

Koszty, które nie zostały pokryte ze sprzedaży towaru oraz koszty utylizacji towaru mogą zostać przełożone na podmiot uczestniczący w prowadzeniu handlu zagranicznego, który nie wywiązał się ze swojego obowiązku co do terminowej odprawy towaru.

Nieumieszczenie towaru do przechowania czasowego w przeciągu 10 dni od dnia wejścia w życie decyzji w sprawie o popełnienie wykroczenia administracyjnego, stanowi również bezpośrednie naruszenie obowiązku wynikającego z art. 98 ust. 4 kc EAUG i może zostać zakwalifikowane przez organ celny jako naruszenie obowiązujących wymagań i warunków umieszczenia towaru na składzie czasowego przechowania zgodnie z art. 16.13 KoAP FR (grzywna w wysokości od 5.000 do 20.000 rubli).

My zaś ze swojej strony proponujemy przewoźnikowi oraz innym podmiotom uczestniczącym w prowadzeniu handlu zagranicznego aby w przypadku znalezienia się w opisanej powyżej sytuacji podjęli następujące działania w celu zmniejszenia negatywnych następstw:

Dokonać oceny własnych możliwości organizacyjnych i finansowych związanych z wywozem i odprawą celną towaru;
Skontaktować się z właścicielem towaru oraz innymi osobami, których dotyczy ta kwestia i uzgodnić sprawę odmowy od towaru lub pokrycia kosztów związanych z jego odprawą;
W ramach rozpatrywanej sprawy o popełnienie wykroczenia administracyjnego powiadomić organ celny/sąd o braku zamiaru dokonywania odprawy celnej towaru;
Podjąć działania w celu wyznaczenia kary w postaci skonfiskowania towaru w danej sprawie administracyjnej;
Od razu po wejściu w życie decyzji w sprawie o popełnienie wykroczenia administracyjnego, ponownie powiadomić organ celny o odmowie od towaru, jeśli towar nie został skonfiskowany;
W przypadku wszczęcia sprawy o popełnienie wykroczenia administracyjnego z art. 16.14 KoAP FR powołać się na brak winy popełnienia wykroczenia – pod warunkiem spełnienia wszystkich pozostałych zaleceń.

W niektórych przypadkach ww. środki nie zagwarantują całkowity brak wystąpienia negatywnych następstw.

Niemniej zrozumienie możliwych następstw i przezorność – to Państwa najważniejsze narzędzie w podejmowaniu właściwych decyzji.

Więcej informacji o bezpiecznym wykonywaniu przewozów międzynarodowych możecie Państwo uzyskać w naszej grupie OBRONA PRZEWOŹNIKÓW MIĘDZYNARODOWYCH na Facebooku i Vkontakte oraz na naszej stronie w odnawianych co tydzień działach Pytania-Odpowiedzi i innych naszych publikacjach.

Powodzenia na drogach!

Aleksiej Zimin
prawnik
Kancelaria Prawna URVEST

Data publikacji 30.10.2018

Как оформить пропуск на МКАД?

Как обезопасить свой бизнес при работе с Китаем?

Как проверить контрагента?

Как правильно составить контракт? Как обжаловать постановление о штрафе в Евросоюзе?

Как правильно заполнить Дозвол на перевозку?

Как получить свои деньги за неоплаченный фрахт?

Как оперативно консультироваться в ЮРВЕСТ 24/7?

Как возвратить задержанный таможней товар по административному делу?

Ространснадзор. Как избежать штрафа в размере 200 000 рублей?